Vióulié(-di-lòngui-petalo)
Matthiola longipetala
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Matthiole aux longs pétales.
Descripcioun :Planto óuriginàri de Grèço, forço raro au nostro. Trachis dins lis ermas e li champ. Fai de poulìdi flour roso-vióuleto emé de lòngui petalo à ounglet à la baso blanco. La planto, proun ramificado, èi cuberto de péu estela blanc ço que ié douno uno coulour griso. Se recounèis subretout à si fru di dos baneto (fotò).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 60 (70) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Matthiola
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à Jun
Liò : Champ
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino Grèço
Ref. sc. : Matthiola longipetala (Vent.) DC., 1821
(= Matthiola bicornis (Sibth. & Sm.) DC., 1821 )
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753